Michael thuis vieren

Gabriela de Carvalho

 

Het is pas begin september, maar wat kan het al fris zijn 's morgens vroeg. Donker ook nog, voor wie echt vroeg uit zijn bed moet. Gelukkig belooft de mist die langzaam optrekt dat het een mooie dag gaat worden. 's Middags is de zon nog lekker warm, al laten sommige bomen al volop hun blaadjes op de grond dwarrelen.

Nu de scholen weer begonnen zijn en we weer een beetje gewend zijn aan het ritme, is het tijd om naar het Michaelsfeest uit te kijken. Voor mij luidt het Michaelsfeest het begin van de herfst in, het is een oogstfeest en een feest van moed en dapperheid. We vieren dat aartsengel Michael het kwaad overwint en uit de hemel verstoot. We staan stil bij onze eigen draken die verslagen willen worden, en herinneren ons dat wij het kwaad in de wereld willen bestrijden.

Op school wordt het uitgebreid gevierd. De kleuters vieren vooral het oogstfeest, het appelvrouwtje deelt appels uit en in het bos ontmoeten ze drie kabouters met wie ze een spelletje doen. De hogere klassen beproeven hun moed in spellen en ontmoeten de draak die door Sint Joris wordt bevochten en overwonnen. Maar hoe geef je dit feest thuis vorm?

Meestal valt Michael op een doordeweekse dag, kinderen naar school en ouders aan het werk. Als er al ruimte is om het feest thuis te vieren, blijft het meestal bij een maaltijd van soep en drakenbrood. En zo lang je nog jonge kinderen thuis hebt is dat ook prima. Versier de tafel met de eerste prachtige herfstschatten. Maak lekker appelmoes van de appeloogst en laat de kinderen helpen brood bakken. Misschien is de vorm van een draak nog wat te spannend, een gevlochten zwaard is dan ook een mooi symbool.

Vanaf zes jaar kan een verhaal of sprookje voorgelezen worden, passend bij de Michaelstijd. In het boek De drie bruiloftsgaven van Ineke Verschuren staan verhalen voor de herfsttijd. Natuurlijk kan het verhaal van Joris en de draak - de menselijke verbeelding van de strijd die Michael in de hemel voerde - gekozen worden, maar ook een sprookje als IJzeren Hans van Grimm is passend in deze tijd.

Om echt iets te doen kan er een vlieger gemaakt worden. Vliegeren verbeeldt twee dingen waar Michael voor strijdt: vrijheid en verantwoordelijkheid. Vrijheid in de vorm van de vlieger op de wind, en verantwoordelijkheid in de vorm van het touw waarmee we voorzichtig om moeten gaan om de vlieger te kunnen laten vliegen.

Als de kinderen wat ouder worden kunnen er draken verslagen gaan worden. Je eigen draak verslaan kost moed, maar vergt ook doorzettingsvermogen en hard werken. Met iets oudere kinderen is een gezamenlijke activiteit, die deze kwaliteiten vraagt, een manier om het feest van Michael te vieren. Klimmen, over een vuur springen of door het donker lopen zijn voorbeelden van activiteiten die moed vragen. Maar ook gezamenlijk een hele dag hard werken om de tuin winterklaar te maken is passend bij het Michaelsfeest door het harde werken en het doorzettingsvermogen dat dit vraagt.

Als volwassene kan je bij jezelf te rade welke draken je te verslaan hebt. Waar loop jij telkens weer tegenaan? Wat is jouw valkuil? Welk gesprek moet jij aangaan? Welke metaforische draak werkt tegen jou en zou je graag verslaan in het komende jaar? Ondertussen kan je je ook bezig houden met de vraag: "Welke draak versloeg ik het afgelopen jaar?" Hierover nadenken is bij uitstek geschikt om alleen te doen, maar in een gezamenlijk gesprek kan je tot nieuwe inzichten komen. 

Zo is het Michaelsfeest een feest voor alle leeftijden. Een feest dat je uitgebreid kunt vieren, of zo'n beetje tussendoor. Maar wel een feest dat belangrijk is voor de overgang van de drukke, volle, laissez faire zomer naar een stille, bespiegelende en teruggetrokken winter.